Aland granofier

Granofier is een zeer fijnkorrelig, ietwat monotoon uitziend gesteente. Het is net als Aland apliet-graniet een ganggesteente. Het bestaat in hoofdzaak uit zeer fijn grafisch vergroeide kaliveldspaat en kwarts met verspreid tot ca. 1 cm grote, afgeronde eerstelingen van kaliveldspaat en een enkele rondachtige grijze kwarts. Aland-apliet en Aland-granofier gaan onmerkbaar in elkaar over.

Aland-granofier is een algemeen voorkomende zwerfsteen, zeker in het Hondsruggebied in Oost-Drenthe. De fijnkorrelige grondmassa is opgebouwd uit een schriftgranietische vergroeiing van kaliveldspaat en kwarts, dat in veel gevallen op spijkerschrift lijkt. Onder de loep zien we allerlei (zeer) kleine schriftachtige figuurtjes, haakjes, waaiers en kleine rozetten, die naar buiten toe vaak grover van structuur worden. Donkere mineralen komen weinig voor. Soms is enige groene epidoot of paarse fluoriet aanwezig.

Hoewel de meeste granofieren roodachtig van kleur zijn, zijn Drentse zwerfstenen aan de buitenzijde door verwering vaak zeer licht van kleur. 

 

Aland-granofier - zwerfsteen van Ellertshaar (Dr.)

Een mooi voorbeeld van een granofier met een verweerd zwerfsteenoppervlak. Hierdoor komen de fijne tot zeer fijne micro-grafische vergroeiingen van kaliveldspaat en kwarts fraai tot uitdrukking. De vergroeiingen openbaren zich als vlekjes, waaiertjes en rozetten. De grafische vergroeiingen worden naar buiten toe grover vasn structuur.

 

 

Aland-granofier - zwerfsteen van Borger (Dr.)

Veel Aland-granofieren bezitten een ietwat saai, monotoon uiterlijk. Het gesteente bestaat voornamelijk uit kaliveldspaat en kwarts. De donkere vlekjes zijn miarolietische holten. Deze zijn bij de kristallisatie van het gesteente niet geheel dichtgegroeid.

 

 

Aland-granofier - zwerfsteen van Borger (Dr.)

Een vergelijkbaar type granofier als  hiernaast

Aland-granofier - Zwerfsteen van het Hoge Veld, Norg (Dr.)

Het aantal miarolietische holten met daarin kleine, vrij gegroeide kristallen wisselt sterk. Ook de grootte ervan varieert.

Aland-granofier - Zwerfsteen van Borger (Dr.)

Aland-granofier, detail van de steen hiernaast

 

 

Aland-granofier - Zwerfsteen van Ellertshaar (Dr.)

Door verwering gebleekt exemplaar

 

 

Aland-granofier - Zwerfsteen van Borger (Dr.)

Door verwering in doorlatende zandbodems komt de fijn-grafische structuur van Aland-granofier vaak prachtig te voorschijn.

Aland-granofier, detail van de steen hiernaast

Afhankelijk van het type granofier komen verspreid grotere, vaak afgeronde eersteling-kristallen voor van kaliveldspaat en plagioklaas.

 

 

Aland-granofier, detail van de afbeelding hiernaast

De fijn-grafische vergroeiing van rode kaliveldspaat en kwarts is vooral met een loep goed te zien.

Aland-granofier - Zwerfsteen van Borger (Dr.)

Aland-granofier - Zwerfsteen van het Hoge Veld, Norg (Dr.)

 

 

Aland-granofier - Zwerfsteen van Groningen

Verspreid in het bruinrode gesteente komen grovere, micro-pegmatietische partijtjes voor van kaliveldspaat, plagioklaas en kwarts, vaak vergezeld van zwartgroene chloriet.

 

 

Aland-granofier - zwerfsteen van Ellertshaar (Dr.)

Door verwering gebleekte zwerfsteen. In Ellertshaar komen deze gebleekte zwerfstenen van grotere diepte. Ze dateren wellicht uit een glaciale periode (Cromerien C) van vóór de Elster-ijstijd.

Aland-granofier, detail van de steen hiernaast

In granofieren komen plaatselijk partijtjes voor met kwarts en veldspaat die grover van korrel zijn. Soms bekleden deze mineralen samen met plagioklaas voor een deel een holte. Deze kristalholten noemt men 'miarolietische holten'. Hierin hebben de kristallen zich deels vrij (idiomorf) kunnen vormen.

 

 

Aland-granofier - Zwerfsteen van Nijbeets (Fr.)

Aland-granofier, detail van de steen hiernaast

Aland-granofier - Zwerfsteen van Emmerschans (Dr.)

 

 

Aland-granofier, detail van de steen hiernaast

Aland-granofier - Zwerfsteen van Groningen

Deze granofier toont de overgang naar Aland-apliet

 

 

Aland-granofier - Zwerfsteen van Damsdorf (Dld.)

Bijzonder type granofier met grof ontwikkelde kwarts/veldspaat vergroeiingen. De grafische rozetten waaieren in grofte toenemend naar buiten uit.

Aland-granofier, detail van de steen hiernaast

Detail van twee uitwaaierende rozetten. Aan de linkerzijde is een aggregaat van zwartgroene chloriet met paarse fluoriet zichtbaar.

 

 

Aland-granofier - Zwerfsteen van Ellertshaar (Dr.)

Detail van het verweerde zwerfsteenoppervlak met zeer fijne grafische vergroeiingen van kaliveldspaat en kwarts.

Aland-granofier - zwerfsteen van Ellertshaar (Dr.)

Uitvergroot detail van het zwerfsteenoppervlak van de zwerfsteen hiernaast. De foto toont een miniatuur-uitgave van schriftgraniet. De beeldbreedte is 11 millimeter.